ބަކުރުބޭގެ ވާހަކަ: (ސަލާން ދެވުނީ ވީތަދެއްގެ ބޮޑުކަމުން)

ބަކުރުބެއަކީ މިޒާޖުގައި އަވަސް އުޅުމެއް ހުންނަ މީހަކަސް މަޖާ މިޒާޖެއްގެ މީހެކެވެ. ލައިގެން އުޅޭނީ މުންޑާއި ގަންޖިފަރާހެވެ. ގަންޖިފަރާހުގެ މަތިން ގަމީހެކެވެ. މިންޑުގެ ދަށުން ބޮޑު ސޯޓެކެވެ. ކަންގަނޑަށް ދިގު ތާކިހަލެއް އަބަދުވެސް ބޮލުގައި އަޅައިގެން އުޅެއެވެ. ކަޅުފައިވާން ނޫނީ ބަކުރުބެއަށް ކަމަކު ނުދާނެއެވެ. ވަގުތު ޖެހުމުގެ ކުރިން މިސްކިތަށްގޮސް މިސްކިތް ފޮޅާ ސާފުކޮށްލުމަކީ ބަކުރުބެ މާހިތް ހަމަޖެހޭ ކަމެކެވެ. މިސްކިތާއި އިންވެގެން ހުރި ޤަބުރުސްތާނުން މިސްކިތަށް ވަދެ ފަންކާގައި ޖެހި "ކޯމާއަކަށް ގޮސް" މަރުވާ ސޫފާ ސުފީގެ އިތުރުން "ޕަރުވާނާ" އަކީ ކޮންމެ ދުވަހަކު މިސްކިތުން ނެރެ އުކާލަންޖެހޭ ސޫތްޕެކެވެ. ނަމަވެސް ބަކުރުބެއަށް އެކަމުގައި މާބޮޑު ތަކުލީފެއްވެސް ނެތެވެ. ސަބަބަކީ ހެޔޮއެދޭ ފަރާތްތަކުން މިސްކިތަށް ހަދިޔާ ކުރާ ކުދި ކުދި ފިހި ގަނޑާއި ޖަސްތުގަނޑު ތަކެވެ. ކޮންމެ ކުޑަ ދޮރެއް ކައިރީ މީގެ ޖަސްތު ގަނޑެއް ބެހެއްޓުމުން، މިސްކިތަށް އަންނަ މީހުންވެސް މިސްކިތް ސާފުކުރުމުގެ ގޮތުން، ހޯނުގެ ނަޖިހާއި މަރުވެފައިވާ ސޫފާ ސޫފި މިސްކިތުން ބޭރުކޮށް މިސްކިތް ސާފުތާހިރު ކަންމަތީ ބޭއްވުމަށް ބަކުރުބެއަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ.

މީގެ އިތުރުންވެސް ގިނަ ބަޔަކު ތައުރީފްކުރާ ވަގުތަށް ގަޑިން ގަޑިއަށް ބަންގި ގޮވާ ހަމަ އެކަނި މުދިމަކީވެސް ބަކުރުބެއެވެ. ނަމަވެސް ބަކުރުބެގެ މައްސަލައެއް އޮވެއެވެ. ދެފަޔަށް ހިނި އަރައިގެން، ލައިނުގަނެގެން ނަމާދު ކުރާ ފަދައިން ހަލުވި ހަލުވިކޮށް ނަމާދުކުރާކަމެވެ. ރަމަޟާން މަހުގައި ވިއްޔާ ތަރާވީހުގެ ވިހި ރަކުއަތާއި ވިތުރީގެ ތިން ރަކުއަތްވެސް ތިރީހަކަށް މިނެޓުން ނިންމާލައެވެ. ދެބައި އުމުރުގެ މީހަކަސް ބަކުރުބެއަކީ ހަލުވި މީހެކެވެ. ބަކުރުބެ މުދިމަކަށް އުޅުނުއިރު މި މިސްކިތުން ނަމާދު ނުކުރާ ފުރާވަރު އުމުރުގެ ކުއްޖަކު މަދުވާނެއެވެ. އަދި ޚާއްސަކޮށް ރަމަޟާންމަހު މި މިސްކިތުގެ ޑިމާންޑް މާ ބޮޑުވާނެއެވެ. ތަރާވީހް ނަމާދު ކުރާލެއް "ފާސްޓް" ކަމުންވެސް މެއެވެ.

މިސްކިތާއި އިންވެގެން ޤަބުރުސްތާނެއް ހުރުމުގެ ސަބަބުން މިސްކިތައް އެންމެ ގިނައިން ވަދެ އުޅޭ ސޫތްޕްކީ މާބުރެވެ. އަހަރެމެން މި ސޫތްޕަށް ކިޔަނީ "ކަށިހުނބުޅު" އެވެ. އެއްދުވަހެއްގެ އަސުރުނަމާދަށް ބަންގި ގޮވަންފެށުމާއި އެކު މިސްކިތަށް ވަދެ އުޅުނު ބާމުރެކެވެ. އެއްދިމައަކުން އަނެއް ދިމައަކުން ހިތްދަތި އަޑެއް ލައްވަމުން މި މާބުރު މުޅި މިސްކިތު ތެރޭ އެނބުރެނީއެވެ. ބަންގި ގޮވާ ޤަމަތް ދިން އިރުވެސް މި މާބުރު އެބަ އުޅެއެވެ. ރަމަޟާންމަހުގެ ފަހު ބުރާސްފަތި ދުވަހަށް ވާތީ އަސުރު ނަމާދަށް ގިނަ ބަޔަކު ޖަމާވެފައި އޮތެވެ. މިސްކިތް ފުރި، މިސްކިތުގެ ބޭރު ފެންޑާގައިވެސް މީހުން ކުނާ އަޅައިގެން ނަމާދު ކުރަނީއެވެ. ދެވަނަ ރަކުޢަތަށް ބަކުރުބެ ތެދުވެންތަނާ، މިދެންނެވި މާބުރު މިސްކިތުގައި ހަރުކޮށްފައިހުރި އެނބުރޭ ފަންކާއެއްގެ ފިޔަގަނޑުގައި ޖެހި ބުރައިގެން އައިސް ބަކުރުބެ ހުރި މިހުރާބުގެ ތެރެއަށް ޖެހިއްޖެއެވެ.

އެނބުރުން އަރާފައި އޮތް މާބުރު އެނބުރި އެނބުރި އޮވެފައި، ތިންވަނަ ރަކުއަތުގެ ރުކޫއަށް އޮއްވާ ބަކުރުބެ މުންޑުގެ ދަށުން ސޯޓްގެ ދަށަށް ވަނެވެ. އޭތި ސޯޓް ދަށުން ވަދެގެން އެހެރަ އުޅެންފެށި ހަޔާތްކުޑަ ގޮތެއްގެ ވާހަކަ ދެން ދައްކާކަށް ނެތީމެވެ. މި ސަކަރާތެއްގައި ބަކުރުބެގެ ނަމާދު، ކުރީގެ ދެރަކުއަތަށްވުރެ މި ފަހަރު އެތަށް ގުނައެއް ހަލުއިތްވެވެ. ފަހަތުގައި މައުމޫމުންނާއި އިޤްތިދާއު ވެގެން ބަޔަކު ތިބިކަންވެސް ހަނދާންނެތެވެ. ވިސްނުން ހުރީ މުންޑުދަށުން މިި މާބުރު ނެރޭނެގޮތަކާއި މެދުގައެވެ. ކަށި ޖަހާފާނެތީވެސް އެހާ ބިރު އެބަ ގަނެއެވެ. މުންޑުގެ ހާސްކަމުންނާއި، ސޯޓް ތެރޭގެ އަނދިރި ކަމުގެ ޖަލުގައި ބަންދުވެފައި އޮތް މާބުރު، ހަދާނެ އިތުރު ގޮތެއް ނެތި ސޯޓްގެ ތެރޭ ބަކުރުބެއަށް "ފީލް" ވާގޮތަށް ހިނގަނީއެވެ. އައްތަހިއްޔާތަށް އިންއިރުވެސް ބަކުރުބެއަށް އިނދެވުނީ މާބުރުގެ "ފޮނި ޚިޔާލު" ގައެވެ. ހަދާނެ ގޮތެއް ނެތިފައި އިންދާ ކިނބިއްސަކާއެކު ބަކުރުބެގެ "ބިސްގަނޑާއި" ސޯޓާއި ދޭތެރޭ މާބުރު ފިތިއްޖެއެވެ. ފިތުމުގެ ސަބަބުން މާބުރަށް އެރި 'އައްސީގައި' ފިސާރި ކެރިގެން ބަކުރުބެ "ބިސްގަނޑަށް" އެސޮރުގެ ވިހަގަދަ ކަށިޖެހިއެވެ. ބޭއިޚްތިޔާރުގައި "އަލިފާނޯތް... އަލިފާނޯތް...." އޭ ކިޔާ ދެފަރާތަށް ކަރުއަނބުރާ އަވަސް ސަލާމެއް ދެވުނީ ކަށިޖެހުމުގެ ސަބަބުން އެހެރަ ނަގާގަތް ދިލަ ވޭނެއްގެ ސަބަބުންނެވެ.

ސަލާން ދެވުމާއެކު ބަކައްޓެއް ފުމެމުންދާހެން، ސަފުގެ ތެރެއިން ފުމެމުން އުދުހެމުން މީހަކާ މީހެއް، "ނަފްސީ ނަފްސީ.." އޭ ގޮވަމުން ބަކުރުބެ މިސްކިތުން ބޭރަށްނިކުމެއްޖެއެވެ.  ބޭރަށް ނިކުމެ މުންޑުގައި ދެއަތުން ތަޅާގަނެ މުންޑު ބޭލިތަނާ މާބުރު އުދުހިގެން ހިނގައްޖެއެވެ. ލައިގެން ހުރި ބޮޑު ސޯޓްގެ ސަބަބުން އޮރިޔާން ނުވިޔަސް، މުންޑާއި އެކު ވެއްޓުން ސޯރު ދާގަނޑު ގަ އިން ބަޑިއަކަށް ފައިން އަރާ ފުމެނިކޮށް މީހަކު އައިސް ކޮށްޓާލާފާއެހިއެވެ. "ބަކުރާ ތީ ކޮން ވަޑާމެއް" ހެއްޔެވެ.؟ "އުނުގަނޑުގައި އަޅާފަ އިން ސޯރު ވާގަނޑު ކެނޑިގެން އޭގައި އަސްގަހާފައި އިން ބަޑި ބިންމައްޗަށް ވެއްޓުނީމާ އެއަށް އަރައި ހުރެގެން ކޮން ހަޅޭކެއް ލަވާކަށް" ހެއްޔެވެ. ދެލޯ މުދުނަށް އަރާފަހުރި ބަކުރުބެ ޖަވާބުގައި "މީ މަގަޔަށް ކަށި ޖެހި ކަށިހުނބުޅޭ" ކިޔާ ފައިން އަރައިގެން ހުރި، އުނުގަނޑުގަ އަޅާ ބަޑި ދައްކާލިއެވެ. މާބުރު ކަށިޖެހުމުން އެ ނަގާ ދިލަ އެނގޭނI ކަށި ޖެހީމަތާއެވެ. ދިލަ ނަގާވަރުން އުނުގަ އަޅާ ބަޑިއެއް، މާބުރެއް މަށަށް ނަމަވެސް ވަތްކެތް ނުވީހެވެ. (ނައިފަރު އަޕްޑޭޓް ނިއުސް ޓީމް) މލކ