މުޑަހަނޖެއްގެ ޝަރީޢަތް

ހުސެންބެ (އަސްލުނަމެއްނޫން)އަކީ ކަނބުރެކެވެ. ފަތިސްނަމާދު ކޮށްލައިގެން އައިސް އަސުރުމާގެއާއި ދިމާލުގަ ހުންނަހޮޅުއަށީގަ ޖައްސާލީ ހެދުނުގެ ނާސްތާ ގޭގަ ތައްޔާރު ކުރެވެންދެން ވައި އަނގަ ތަޅާލާށެވެ.  މިހެންއިނދެފަ ހުސެންބެ ގެއަށް ދިޔައީ ސައި ތައްޔާރުވެދާނެ ކަމަށްހިތާ 8:30 ހާއިރުއެވެ . ގެއަށް ދިޔުމުން ހުސެންބެގެ އަންހެނުން ސައިބޯން އަން ނާށޭ ގޮވާލުމުން ކާގެއަށްވަދެ ރަނގަޅަށް ނާސްތާކޮށް ލުމަށްފަހު ވަނީ ކަނބުރުގެއަށެވެ.

މީހަކު ހަދަންބުނެފަވާ ނަގިއްޔެއް ތަޅާލާށެވެ. ކަނބުރުގޭ މަސައްކަތުގަ 11.30 ވަންދެން އުޅެފަ، ފެންވަރާލާށާއި މެންދުރު ނަމާދުކޮށްލުމުގެ ބޭނުމުގައި ފެންވަރަން ދިއައީ އިރުމަތީކޮޅުގަ ފިރިހެނުން ނަމާދުކުރަން ހަދާފަހުންނަ މިސްކިތު ފެންވަޅުން ފެންވަރާލާށާއި އެކުގައެވެ.
 

ފެންވަރައިގެން ،އަންނަން ގެންދިޔަ މުންޑާއި ،ލާންގެންދިޔަ ގަމީހާއި ،ފެން ހިތްކަން ގެންދިޔަ ތުވާލި، މިސްކިތުގެ ހަރިންމާ ފާރުމަތީ ބާއްވާފަ ހުސެންބެ ދަތްއުނގުޅާލުމަށާއި، މޫދުއެރިލަން ފޭބީ މިސްކިތާ ދިމާލުން އަތިރި މައްމައްޗަށެވެ.
މޫދައްއެރި ފީނާލާ،  ގައިއުނގުޅަން ހުއްޓަ،  ހުސެންބެއަށް ފެނުނީ ރާޅުފެންފައް ކައިރިން ދުވަމުންއަންނަ ބޮޑު މުޑަހަންޖެކެވެ. ބަލާކަށްނުހުރެ މުޑަހަނދި ފަހަތުން ހުސެންބެ ދުވަންފެށިއެވެ.  ތޮށިގިރާ ފޫދެމުންއައި ދިޔަވަރުގައެވެ. މުޑަހަނދި އެތަނުގަ ދެބުރެއް ޖަހާލު މަށްފަހު ދިޔައީ ދިއްލާލާ ތުނޑިޔާދިމާލަށެވެ. އެހާހިސާބުން ފެށިގެން ހުސެންބެއަށް މުޑަހަނދި ގެއްލިއްޖެއެވެ.
ދުވަސްވަރަކީ ކަނޑުން މަސް ނުބާނާ ދުވަސްވަރަކަށްވާތީ އެދުވަހު ކަށިމަސް ތުނޑީގެ ގޮނީގަ އެގަޑީގަ ދާއަޅާ ގުރޫޕެއްވެސް ހަރަކާތް ތެރިވަމުން ދިޔައެވެ. ދާއަޅާ، ތަޅައިގަތުމުން އައިސް ދަލުގައި ޖެހުނި ބޮޑު މުޑަހަންޖެކެވެ.  މުޑަހަނދި ފިޔަވާ އެހެން މަސްވެސް ޖެހުނެވެ. މުޑަހަނދި ދަލުގައި ޖެހުމުން ވީއުފަލުން މުޑަހަނދި ކަށިމަސް ތުނޑީ އައިނުގަނޑުމަށްޗައް އެރުވިއެވެ.

ހުސެންބެ ދިގުއަތިރިމަތިން ހިނގަމުން އައިސް ކަށިމަސްތުނޑި އައިނުގަނޑުމަތީ އޮތް މުޑަހަނދި ކައިރިޔަށް ހުޓިފަ ދާއަޅާ ގުރޫޕާއި ދިމާލަށް ބުންޏެވެ.  ތިއައީ އަހަރެން  ގެމުޑަހަންޖެކެވެ. މިއައީ މުޑަހަނދި ބަލައެވެ.
ދާއަޅާގުރޫޕުން ބުނީ މިއީ އަހަރެމެން ދެންމެ ދާއަޅައިގެން ހިފި މުޑަހަންޖެކެވެ. މިހަނދި ހުސެންބެ މުޑަހަންޖަކަށް ވާން ވީގޮތެއް އަހަރެމެން ނަކަށް ނޭންގުނެވެ. ހުސެންބެ ބުންޏެވެ. ތިޔަ ހަނދި ހުރީ މިސްކިތާއި ދިމާލުގަ ދުވެލަ ދުވެލައެވެ. އަހަރެން ފަހައިގަތުމުން އައިސް ކަލޭމެންއަޅާފަހުރި ދަލުގަ ޖެހުނީއެވެ.

އެހެންވީމަ ވާނީއަހަރެން ފަހާލޮޑުކޮށްފަހުރި ހަންޖަކަށެވެ. ދާއަޅާ ގުރޫ ޕުންބުނީ ހުސެންބެ ހަންޖެއް އަހަރެމެން ނުހިފަމެވެ. މިއޮށްދުރައް ހިގާފަ އަޔަތީ ހުސެން ބެއަށްވެސް  ބަހާއިރު  މަސްބުރިއެއް  ދީފާނަމެވެ.
ހުސެންބެ ބުނީ މަސްބުރިއެއް ބެނުމެއް ނޫނެވެ. ބޭނުމީ ހަނދި އޮތްގޮތަށް އެކަށެވެ. ދާއަޅާ ގުރޫޕުމީހުން ބުނީ ހަންޖެއްވެސް އަދި މަސްބުރިއެއްވެސް ދެންނުދޭނަމެވެ. މިހެން ބުނުމުން ހުސެންބެ ހިގައްޖެއެވެ.

ދާއަޅާ ގުރޫޕު މީހުން ހިފިމަސްތައް ކަނޑާ މަސްބަހާ މަސްތައްދޮވެގެން ގެއަށް ދިޔަ ތަނުންފެންވެސްނުވެރިގެން އުޅެނިކޮށް ކޯޓުގެޕިޔޯނު އައިސް ކޯޓަށްދާން ކިޔައިފިއެވެ.
 

އަވަހަށް ފެންވަރާލައިގެން ގުރޫޕް އެންމެން ކޯޓައް ދިޔައިރު ކޯޓުގައި  ހުސެންބެ އިނެވެ. އެދުވަސްވަރު ކޯޓުގައި ހުރީ ނައިފަރު  އަބުދުލް މުހުސިނު ކިޔާ ބޭފުޅެކެވެ.
ދާއަޅާ ގުރޫޕާއި ހުސެންބެ މެޖިސްޓްރޭޓް އިންނެވި މާލަމަށް ވައްދާ ޝަރީއަތް ފެއްޓި އެވެ. މެޖިސްޓްރޭޓް ބުނުއްވިއެވެ.

ކަލޭމެން  މިޝަރީއަތުގެ  މަޖިލީހައް  މިގެނެވުނީ މިއިންނެވި ހުސެންބެގެ މުޑަހަންޖެއް ކަލޭމެން ހިފާ ، ހުސެންބެއަށް  ނުދީގެން އެމައްސަލައިގައެވެ.  ހުސެންބެގެ  މުޑަހަންޖެއް  ކަލޭމެން  ހިފިންތޯ މެޖިސްޓްރޭޓް  މުހުސިނު  މިމީހުންސާ  ސުވާލުކުރިއެވެ.  ދާއެޅި  ގުރޫޕުން އެކަކު މެޖިސްޓްރޭޓްގެ ސުވާލައް ޖަވާބުދާރީވިއެވެ.
 

އަށްސަވާށޭ އަޅުގަނޑުމެން މަނަދޫގެ އިރުމަތީކޮޅުގެ އުތުރު ފަރާތުގަވާ  ދިއްލާލާތުނޑި  ކިޔާތަނުގެ  ގޮނީގައި ދާއަޅާ ތަޅައިގަ ތުމުން ދަލުގައި އައިސް ޖެހުނީ މުޑަހަންޖަކާ އަދިވެސް ތަފާތު ވައްތަރުގެ މަހެވެ. އަޅުގަނޑުމެން ދަލުން މަސްތައް ނައްޓުވާ ހެދިފަހުން މިއިންނެވި  ހުސެންބެ ގޮސް ،ތީ ހުސެންބެ މުޑަހަންޖެކޭ، ދޭށޭ  ބުންޏެވެ.
އެހަނދި   ހުސެންބެގެ ހަންޖެއްކަން  އެގޭނެ ގޮތެއް ނެތިފައި،ކަނޑުތަކާއި،  ފަރުތަކުގަޔާއި  ފަޅުފަޅުގަ، މާތްﷲ ލައްވާފަވާ މަސްމަހަކީ ވަކި މީހެއްގެ އެއްޗަކަށް  ނުވާތީ  މުޑަހަނދި  ހުސެންބެ  އަށް  ނުދިނީއެވެ.
މެޖިސްޓްރޭޓް  ހުސެންބެއާއި  ސުވާލު ކުރިއެވެ.  ހުސެންބެ  ހަންޖެކޭ ތިބުނަނީ ކީއްވެގެންތޯއެވެ.ހުސެންބެ ބުންޏެވެ. އަޅުގަނޑު ދިއައީ މިސްކިތާ ދިމާލުން މޫދައްއެރި ފެންވަރާ ލަން އެދިމާލުން މޫދަށެވެ. އަޅުގަނޑު ފީނާލާފަ ތެދުވިއިރު އެމުޑަހަނދި ހުރީއެދިމާލުން މޫދު ގައި ދުވެދުވެއެވެ. އަޅުގަނޑަށް  މުޑަހަނދި  ފެނުމާއެކު މުޑަހަނދި ފަހައިގަންފީމެވެ. އެތާ ދެބުރެއް ޖަހާލުމަށް ފަހު މުޑަހަނދި ދިއައީ ދިއްލާލާ ތުނޑި އާދިމަލަށެވެ. ގޮސް އެމީހުންއެޅި ދަލުގައި މުޑަހަނދި ޖެހުނީއެވެ.
މެޖިސްޓްރޭޓް މުހުސިނު ހުކުމް އިއްވިއެވެ.

ކަނޑު ފަޅުގައި އުޅޭ މަސްމާހާ މެއްސަކީ ވަކިމީހެއްގެ މިލްކަކަށް ނުވާތީ އެމުޑަހަންޖަކީ ހުސެންބެ ގެއެއްޗެއް  ނޫންކަމަށާއި، އެހަންޖަކީ އެ ހަނދި  ހިފި މީހުންގެ ހައްގެއްކަމަށް ހުކުން އިއްވާ ޝަރީއަތް ނިމުނީއެވެ. މިޝަރިއަތް ކޮށްފައިވަނީ 1990 ގެއަހަރުތަކުގެ ތެރޭގައެވެ   (ނައިފަރު އަޕްޑޭޓް ނިއުސް ޓީމް) ޝއފ .

** މިއީ މަނަދޫ ލައިވް 2012 ޖެނުއަރީ 12 ވަނަ އަދަދުން ނަކަލުކޮށްފައިވާ ލިޔުމެކެވެ. މިލިޔުން މި ހިމަނާލީ މިއީ ނައިފަރު މެޖިސްޓްރޭޓަކު ކުރި ކަމަކަށް ވާތީއެވެ.